Letterlijk betekent cardiomyopathie: hart (cardio) – spier (myo) – lijden of ziekte (pathie).
De term hypertrofische cardiomyopathie (HCM) en dilatatieve cardiomyopathie (DCM) komt men ook regelmatig tegen.
Wij bespreken hieronder hypertrofische cardiomyopathie. Hypertrofische cardiomyopathie (HCM) is op het ogenblik één van de meest voorkomende hartaandoeningen.
Een verschijnsel dat past bij HCM is een acute hartdood. Iedereen kent wel de voorbeelden van jonge sporters die bij het leveren van inspanning plotseling dood neervallen. Bij honden kan precies hetzelfde gebeuren. De oorzaak van dit plotselinge overlijden is een fatale hartritmestoornis.
Ook een plotselinge verlamming van (meestal) de achterpoten past bij HCM. Door de verdikking van de hartspier verandert het hart van vorm. Hierdoor kunnen wervelingen in het bloed ontstaan en die leveren op hun beurt weer een vergrote kans op bloedpropjesvorming. Deze propjes komen in de bloedsomloop en verstoppen daar bloedvaten die naar belangrijke structuren lopen.
Bij cardiomyopathie hebben de hartspiercellen een abnormale bouw en functie waardoor de wand van het hart te slap of te dik en stijf is. Meestal is dit het gevolg van erfelijke aanleg. Soms is er tegelijk een verstoord hartritme. De verslapte hartwand komt het meest voor. Deze heet ‘gedilateerd’ (dilateren betekent: oprekken of wijder maken). De verwijde hartkamer heeft onvoldoende kracht om een goede hoeveelheid bloed uit te pompen. In het andere geval, als de wand van de hartkamer te dik en te stug is, kan het hart niet goed volstromen met bloed en daardoor minder goed pompen. Men spreekt dan van ‘restrictieve cardiomyopathie’ (restrictief betekent beperkt). De ene vorm van cardiomyopathie kan overgaan in de andere. Zo kan bijvoorbeeld een verdikte spier later juist gaan verslappen.
Diagnose middels echocardiografie
Dit is een beeldvormende techniek, waarbij het hart zichtbaar kan worden gemaakt. In eerste instantie wordt gekeken naar de wandbewegingen van het hart; hierna worden de kleppen bestudeerd. Tevens kan een grote thrombus (bloedstolsel) in de linker boezem worden gezien. Door het beeld stil te zetten, kunnen er metingen worden verricht. Het is gebruikelijk het kamertussenschot, de vrije kamerwand, de interne dimensie van de linker kamer en de linker boezem te meten. De cardioloog heeft als aanvulling hierop ook een Kleuren-Doppler tot zijn beschikking. Hiermee kan naar de bloedstroom worden gekeken. Elke hartafwijking heeft zo zijn eigen beeld. Zo is bij een “functioneel” geruis (geruis niet op basis van een hartafwijking) een normale bloedstroom te zien. Ook kan de stroomsnelheid worden gemeten. De ernst van een afwijking kan door deze toevoeging beter worden bepaald. Narcose is (normaliter) niet nodig.
Behandeling
HCM is niet te genezen. Een dier dat de erfelijke aanleg heeft zal vroeg of laat verschijnselen van de ziekte krijgen. Het moment waarop dit gebeurt kan echter sterk verschillen, en ook de ernst van de symptomen verschilt van geval tot geval.
De behandeling van HCM bestaat vooralsnog alleen uit symptoombestrijding: door het geven van medicijnen (onder andere -blokkers en ACE-remmers) wordt getracht het hart zo goed mogelijk te laten functioneren zonder de verdikking te laten toenemen. Verder is het belangrijk om een regelmatig hartritme te handhaven, waarvoor soms anti-arrhytmica gegeven worden.
Er kan dan worden gekozen voor Furesemide®, een waterafdrijvend middel, en/of een zogenaamde ACE-remmer zoals Fortekor®. Deze laatste verlaagt de bloeddruk, waardoor het hart tegen een minder grote weerstand moet pompen. Bij een aanval van thrombo-embolie is de gemiddelde overlevingstijd slechts twee maanden.
Bij het kattenras Maine Coon is inmiddels een DNAtest beschikbaar. Dr. Kathryn Meurs en haar onderzoeksgroep hebben één van de mutaties gevonden die HCM veroorzaakt bij dit ras. Wie weet vinden ze het gen wat bij Cockers HCM veroorzaakt ook op korte termijn. Want niemand wil ervaren dat zijn vrolijke cocker ploseling dood neervalt!
Cardio myopathie: ECG
Voor het benoemen van hartritme stoornissen is een hartfilmpje (ECG) nodig. De afkorting ECG staat voor ElektroCardioGram. Kosten voor dit onderzoek variëren van 25,00 euro tot 100,00 euro.